Các loại tụ điện và cách sử dụng (Phần I)
Các loại tụ điện và cách sử dụng (Phần I)
Trên các mạch điện tử có rất nhiều loại tụ khác nhau, do đặc tính của từng loại tụ mà khi thiết kế ta có cách chọn loại tụ mà mình cần. Với các bạn làm điện tử lâu năm thì đó là điều đơn giản, nhưng với các bạn mới bước vào thế giới điện tử thì thực sự là đó là cả một vấn đề. Vậy thực tế có các loại tụ nào và cách sử dụng chúng ra sao ? Hôm nay mình sẽ giới thiệu qua với các bạn một số loại tụ thường dùng đang được bán trên thị trường và cách sử dụng chúng trong mạch.
Loại tụ đầu tiên là tụ tinh chỉnh và tụ biến dung, ký hiệu và hình ảnh thực tế như hình 1. Nguyên lý cấu tạo của hai tụ này giống nhau, nó gồm nhiều các bản cực bên trong, với một số các bản cực cố định và một số bản cực có thể di chuyển được giữa các bản cực cố định, nên khi ta điều chỉnh núm xoay trên tụ sẽ làm các bản cực di động này dịch chuyển theo, và vì thế làm thay đổi lớp điện môi giữa hai bản cực chính nên điện dung của tụ cũng thay đổi theo. Với tụ tỉnh chỉnh ta có thể điều chỉnh được bước nhỏ cỡ pF. Hai loại này thường được ứng dụng để hiệu chỉnh tần số các mạch thu phát tín hiệu radio, như đài FM, AM, Rada….
Loại tụ thứ hai là tụ màng mỏng hay còn gọi là tụ film. Đây là loại tụ phổ biến nhất trong các loại tụ. Tùy thuộc vào chất điện môi, mà tụ này lại được phân chia làm nhiều loại khác nhau. Các loại chất điện môi thường dùng là chất dẻo PE, PS, PP, PC, giấy kim loại, Teflon….Tụ này có dải từ 5pF đến 100 uF. Tụ này cũng có nhiều hình dạng thực tế khác nhau như hình dưới. Tụ thuộc loại này cũng có một số tên thực tế khác như tụ Mylar (điện môi bằng nhựa PE), hoặc tụ nhựa (điện môi bằng nhựa PS,PC,Teflon). Các loại tụ có chất điện môi bằng chất dẻo và Teflon thì thường hoạt động tốt dưới nhiệt độ cao, sai số nhỏ hơn, thời gian sống dài hơn và tính ổn định cao so với các tụ có chất điện môi bằng giấy. Nói chung, các loại tụ film thường được sử dụng trong các mạch công suất cao hơn và cần độ chính xác hơn. Tụ được ký hiệu như ký hiệu tụ không phân cực trong mạch.
Phần II mình sẽ giới thiệu với các bạn hai loại tụ còn lại là tụ gồm và tụ hóa, cũng như các thông số cần quan tâm khi sử dụng tụ điện. Rất mong được sự quan tâm và ủng hộ của các bạn.
Thanks !
vdtk3